Lauwerspoelpaad
It Lauwerspoelpaad
In Kollumersweach is in 2025 met het wandelpad It Lauwerspoelpaad een uniek stukje natuur met historische waarde zichtbaar gemaakt. De dorpsbewoners kunnen een ommetje van een halfuur maken, van de Tsjerkestrjitte langs de Lauwerspoel naar het Tsjerkepaad. Ook sluit het pad aan op een groter wandelnetwerk.
Langs kerkenpaden en elzensingels
Je wandelt door het karakteristieke coulisselandschap van de Fryske Wâlden. It Lauwerspoelpaad kronkelt door de open weilanden en sluit ten zuiden aan op het eeuwenoude Tsjerkepaad — een historisch pad dat vroeger werd gebruikt door kerkgangers uit de regio. Samen vormen ze een historische wandelverbinding die je vanuit het dorp Kollumersweach door het landschap leidt. Onderweg kom je alles tegen wat de Fryske Wâlden zo bijzonder maakt: elzensingels, zandpaden, een pingoruïne en het 12e-eeuwse rijksmoment ‘de Âlde Tsjerke’.
Ontdek de natuur bij de Lauwerspoel
Langs het wandelpad bij de Lauwerspoel kom je door een typisch Fries coulisselandschap vol leven. In de singels en dykswâlen groeien bomen als zomereik en zwarte els, met daartussen struiken zoals wilde lijsterbes, hondsroos en bramen. Deze dichte begroeiing is een paradijs voor insecten, vogels en kleine zoogdieren.
Je kunt hier vlinders spotten zoals het koevinkje, dat graag nectar drinkt van bramen en kruiden. Ook de gekraagde roodstaart broedt hier in oude bomen en jaagt op insecten. Reeën, bunzings en vleermuizen voelen zich thuis in dit landschap.
De Lauwerspoel zelf is een oude pingoruïne met open water en moerasbos. Hier groeien bijzondere waterplanten zoals waterviolier en wateraardbei. Met een beetje geluk zie je de ijsvogel voorbij schieten of hoor je de brandganzen in het moerasbos. En wist je dat hier zelfs de zeldzame tengere pantserjuffer leeft? Dat betekent dat het water hier van goede kwaliteit is!
Bijzondere vondsten
Bijzondere vondsten
Regelmatig worden er rond een poel ook sporen van bewoners uit de Steentijd gevonden. Lieuwe Feenstra uit Kollumersweach deed op deze plek ook bijzondere bodemvondsten uit de periode tot 15.000 v. Chr. , waaronder pijlpunten uit de Steentijd.
Recreatieschap Marrekrite
Het pad is toegevoegd aan het wandelknooppuntennetwerk van Recreatieschap Marrekrite
In Friesland ligt een wandelnetwerk van bijna 3800 kilometer. Het Lauwerspoelpaad is daar onderdeel van. Op deze manier is het mogelijk om een langere route te maken. Op basis van de knooppunten plant en wandelt men heel eenvoudig de mooiste routes.
Verhalen en gedichten
Verhalen en gedichten
Tijdens Kollumersweach-Feankleaster Bloeit! 2025 werd een gedichtenwedstrijd over dit project georganiseerd. Het winnende gedicht van Ruurdtsje Poortinga-de Haan is op een bord langs de route lezen.
De poel
Dit moat moarnsier.
Krekt dan.
Op tiid fan bêd,
heal yn ‘e klean
yn in wannel út ‘e sliep.
Gjin geroft fan my
ik bin hjir net,
inkeld it lûd fan fûgels.
Learzens jûtse in spoar
fan sêfte stappen oer it paad.
Noch justjes fierder,
fuortsakke yn it mûtele grien,
sopket de grûn, foarrinner
fan de útlekte dobbe
dy’t yn it lânskip sweeft
en dêr gjin ein hat.
Oan de râne in michjesnevel,
gûnzjend tútsje se it wetter,
kikkerts kweakje ferlekkere
en hynstebiters skeare
glimkjend oer de spegel.
De sinne ferskynt
en mist ferdwynt.
De dei begjint.
© Ruurdtsje de Haan
Verhalenwedstrijd
Speciaal voor deze opening werd er op CBS de Stapstien een Verhalenwedstrijd uitgeschreven. De kinderen van groep 6 en 7 schreven allemaal een verhaal over het pad of de Lauwerspoel.
Verhalen groep 6 van CBS de Stapstien
Verhalen groep 7 van CBS de Stapstien
Winnend verhaal
Bêste kuierder, Myn namme is Mia en ik haw in bysûnder ferhaal oer de Lauwerspoel. Op in dizige moarn rûn ik mei myn hûntsje (teddy) troch it nije learzepaad, it Lauwerspoelpaad. De sinne kaam krekt op. Ynienen hearde ik in sêft lûd by it wetter — plûns! Wat ferweegde dêr! Earst tocht ik dat it in hart wie, mar doe seach ik wat glinsterjen op'e wâl. It wie in âld stiennen pylkpunt. Ik pakte de pylkpunt op en wie hiel kâld krekt of kaam er krekt út'e grûn. Ik krige in tûke en makke myn fiter los fan'e skoech en brûkte de fiter om de pylkpunt fêst te meitsjen oan'e tûke. Ynienen begûn de grûn om my hinne te triljen. Alles waard wazich. Doe't ik wer om my hinne seach, stie ik net mear by it paad... mar midden yn in kamp fan'e stientiid!
Fjoer smookte tusken houten hutsjes en minsken mei bistehûden makken ark fan stien. In famke fan myn jierren kaam nei my ta. Hja hiet Nynke. Se liet my sjen hoe't se fan fjoer iten klearmakke. Mar doe begûn de grûn te triljen. Nynke rôp: Mia, de heuvel brekt! ” Wy draafden fuort en seagen hoe ’t in grutte iisheuvel ynstoarte en feroare yn in poel mei brûzjend wetter — de Lauwerspoel wie berne.
Ynienen hearde ik wer it geplons. No fan myn hûn. Alles waard wer stil. Ik stie wer op't heden, oan'e kant fan'e poel. De pylkpunt lei noch yn myn hân, mar no wie er waarm, krekt as wist er dat syn geheim ûntdutsen wie.
As ik no by de Lauwerspoel lâns kuierje, liket it krekt as hear ik stimmen flústerjen yn'e wyn — de stimmen fan'e minsken út'e stientiid, dy't noch hieltyd wekje oer har âlde poel. Skreaun yn 2025 troch Mia de Jong út groep 6 fan CBS de Stapstien
Winner fan de Ferhalewedstriid
Initiatief
Het Lauwerspoelpaad is een initiatief van vrijwilligers uit het dorp
Het pad is bedacht om de Lauwerspoel (een overblijfsel van een pingo uit de ijstijd) beter bereikbaar te maken, zonder de natuur aan te tasten. Veel dorpsvrijwilligers hielpen mee om het pad te realiseren. Afgelopen jaar werden de verbindingen tussen de percelen gemaakt en hekwerk geplaatst. Bij de poel staat een bankje en een informatiebord. Staatsbosbeheer en de betrokken agrarische landeigenaren dragen dit initiatief uit de Mienskip een warm hart toe. Ze hebben Plaatselijk Belang eerder een gebruiksovereenkomst afgesloten.
Het Lauwerspoelpad wordt mogelijk gemaakt door bijdragen uit het dorp- en weekfonds van de gemeente Noardeast-Fryslân, het Iepen Mienskipsfûns van de Provincie Fryslân, het Coöperatiefonds van de Rabobank Drachten Noordoost Fryslân, het Postcode Loterij Buurtfonds en Plaatselijk Belang Kollumerzwaag en Veenklooster.